Σε όλες τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί ο ρόλος της οικογένειας είναι καθοριστικός. Ειδικότερα στην Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος που τα ελλείμματα ποικίλουν σε μορφή και ένταση οι γονείς δεν είναι απλώς συνοδοί σ’ αυτό το περίπλοκο ταξίδι, αλλά ενεργοί παράγοντες ανάπτυξης, ενδυνάμωσης και υποστήριξης.
Η έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση είναι υψίστης σημασίας. Οι γονείς είναι οι παρατηρητές των παιδιών τους και οι πρώτοι που εντοπίζουν κάτι «διαφορετικό» σ’ αυτά. Η παρατηρητικότητα και η ετοιμότητά τους συνδυαστικά με την πολύτιμη συμβολή του παιδιάτρου που παρακολουθεί το παιδί θα συμβάλλουν στην άμεση και έγκαιρη αξιολόγηση από καταρτισμένους θεραπευτές οδηγώντας στην πρώιμη παρέμβαση. Είναι αναγκαία η αξιολόγηση από διεπιστημονική ομάδα, ώστε να αποφευχθούν λανθασμένες ερμηνείες, όπως «είναι ντροπαλό», «θα μιλήσει αργότερα», «ο μπαμπάς του μίλησε μεγάλος».
Η εκπαίδευση των γονέων από τους ειδικούς, ώστε να κατανοήσουν τι είναι και πόσο περίπλοκες είναι οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος θα βοηθήσει τόσο τους ίδιους όσο και τα παιδιά τους. Άλλωστε, οι εκπαιδευμένοι γονείς γίνονται οι ίδιοι «θεραπευτές» των παιδιών τους μετά το πέρας των συνεδριών συνεχίζοντας με συνέπεια και επιμονή. Η σχέση της οικογένειας με τα πλαίσια που βρίσκεται καθημερινά το παιδί, όπως το σχολείο, οι θεραπείες ή κάποιο κέντρο δημιουργικής απασχόλησης είναι το κλειδί. Στο πλαίσιο της συνεχούς συνεργασίας και της ανοιχτής επικοινωνίας εξασφαλίζεται ένα ενιαίο πλαίσιο υποστήριξης και ενημέρωσης. Μαθαίνοντας να χειρίζονται τις δυσκολίες συμπεριφοράς και χρησιμοποιώντας τεχνικές επικοινωνίας και ενίσχυσης βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής και των παιδιών και της οικογένειας.
Επιπλέον, η συναισθηματική στήριξη και ασφάλεια που πρέπει να νιώθουν τα παιδιά στο οικογενειακό πλαίσιο δρα θεραπευτικά. Η οικογένεια είναι το πρώτο και καθοριστικό πλαίσιο αποδοχής, κατανόησης και συναισθηματικής σταθερότητας αναπτύσσοντας την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Παρόμοια φροντίδα χρειάζονται και οι γονείς που οφείλουν να αναγνωρίσουν και τις δικές τους ανάγκες και να αναζητήσουν ψυχολογική υποστήριξη, ώστε να ενισχυθούν και να γίνουν πιο αποτελεσματικοί τόσο για τους ίδιους όσο και για το παιδί. Όλοι μαζί, λοιπόν, δημιουργούν μια αλυσίδα στήριξης και ενδυνάμωσης με το παιδί, για το παιδί.
ΗΛΙΑΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΕΦΗΒΩΝ ΚΑΙ ΝΕΑΡΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Π.Ε. ΑΧΑΙΑΣ
